विशिष्टखलनिर्माणविधिर्गुणाश्च
मरिचं लशुनं चैव निर्गुण्डी वैजयन्तिका । कर्णमालाग्निकाचूतजीरकाहिंगु सैन्धवात् ॥ १५१ ॥
पेषयित्वा यथामात्रमेतान् तक्रेण लोडयेत् । आलोडितं पुनः कल्कं जालिन्या च विशोधयेत् ॥ १६० ॥
प्रवणीभाण्डमारोप्य चुल्यां तं च प्रदापयेत् । निक्षिप्य गोघृतं तत्र नयेत्तस्मिन् प्रमाणवित् ॥ १६१ ॥
लशुनाजाजीसिद्धार्थं हिंगुपर्पट्मेथिकान् । भर्जयित्वा क्षिपेत्तत्र खलं तक्रविमिश्रितम् ॥ १६२ ॥
तन्मुखञ्च विधानेन संछाद्य पिचेद्बुधः । यादृशं खलमादाय प्रदद्याद् बोधने दिने ॥ १६३ ॥
खलोSयं साधितः सम्यक् वातश्लेष्मविनाशकः । उष्णं वीर्यकरं सम्यक् दीपनाग्निकरं शुभम् ॥ १६४ ॥
Source P. 32 of Pākdarpaṇa of Nala by Dr. Madhulika
Ingredients
मरिचं लशुनं चैव निर्गुण्डी वैजयन्तिका । कर्णमालाग्निकाचूतजीरकाहिंगु सैन्धवात् ॥ १५१ ॥
पेषयित्वा यथामात्रमेतान् तक्रेण लोडयेत् । आलोडितं पुनः कल्कं जालिन्या च विशोधयेत् ॥ १६० ॥
प्रवणीभाण्डमारोप्य चुल्यां तं च प्रदापयेत् । निक्षिप्य गोघृतं तत्र नयेत्तस्मिन् प्रमाणवित् ॥ १६१ ॥
लशुनाजाजीसिद्धार्थं हिंगुपर्पट्मेथिकान् । भर्जयित्वा क्षिपेत्तत्र खलं तक्रविमिश्रितम् ॥ १६२ ॥
तन्मुखञ्च विधानेन संछाद्य पिचेद्बुधः । यादृशं खलमादाय प्रदद्याद् बोधने दिने ॥ १६३ ॥
खलोSयं साधितः सम्यक् वातश्लेष्मविनाशकः । उष्णं वीर्यकरं सम्यक् दीपनाग्निकरं शुभम् ॥ १६४ ॥
Source P. 32 of Pākdarpaṇa of Nala by Dr. Madhulika
Ingredients
- तक्र | Buttermilk
- मरिचं | Pepper
- लशुनं | Garlic
- निर्गुण्डी | Vitex negundo | நொச்சி
- वैजयन्तिका | Clerodendrum phlomides | தழுதாலை
- कर्णमाला | Neel kamal ??
- अग्निका | Chitraka | plumbago zeylanica
- चूत | Mango
- जीरका | cumin seeds
- हिंगु | asafoetida
- सैन्धवा | Sendha namak | indhuppu
- गोघृतं | Cow ghee
- अजाजी | अजवायन | Bishop's seed | Trachyspermum Ammi | ஓமம்
- पर्पट् | prepared with flour of some pulse (Caraka Sut. 27.271)
- मेथि | fenugreek
Preparation of Specific Khal and its properties
- Grind to powder - black pepper (marich), garlic, nirgundi (நொச்சி), arani (தழுதாலை), karnamala (neel kamal), chitraka, mango, cumin seeds, asafoetida, sendha namak and mix it with buttermilk
- The pulp of the ingredients should be filtered
- This filtered pulp should be sauted in ghee with garlic, ajwain, mustard seeds, asafoetida, parpata, methi leaves and buttermilk should be mixed.
- This should be cooked, covered with lid
- After preparation of this khala, it should be given for drink early in the morning and this alleviates vAta and sleshman.
- This is hot in potency, gives virility and is good appetizer
Lesser Known Ingredients:
- நொச்சி
 |
| source: envis |
 |
| source: planetayurveda |
 |
| source: 101herbs |
4. कर्णमाला (work in progress)
No comments:
Post a Comment